Prijsbewust voorschrijven: ‘We zijn op de goede weg’ (Persbericht kabinet De Block)

De geneesmiddelenfactuur verlagen, zowel voor de patiënt als voor de sociale zekerheid: dat is de doelstelling van minister van Volksgezondheid Maggie De Block. De voorbije jaren nam de minister verschillende maatregelen om artsen aan te zetten tot prijsbewust voorschrijven, en die maatregelen hebben effect.

Afhankelijk van hun specialisme moeten artsen op het totale aantal geneesmiddelen dat ze voorschrijven een minimum percentage van ‘goedkoopste geneesmiddelen’ behalen. Dit zijn de geneesmiddelen die binnen een prijsvork van 5% van het meest voordelige alternatief liggen. Doorgaans zijn dat generische geneesmiddelen, maar het kan ook over merkgeneesmiddelen gaan die sterk gedaald zijn in prijs.

Mentaliteitswijziging

Zo moeten huisartsen sinds 1 januari 2017 in minstens 60% van de gevallen voorschrijven uit de categorie ‘goedkoopste geneesmiddelen. Uit cijfers van het Riziv blijkt dat ze in 2017 gemiddeld in 54,8% van de gevallen voorschreven uit de categorie ‘goedkoopste geneesmiddelen’. In de eerste vijf maanden van 2018 is dit aandeel al toegenomen tot 57%. Het doel van 60% komt daarmee in zicht.

De stijgende trend weerspiegelt een mentaliteitsverandering op het terrein. Uit een enquête van Artsenkrant, waarvan de resultaten verschijnen op 21 december 2018, blijkt dat 84,2% van de bevraagde artsen rekening houdt met de prijs van een geneesmiddel bij het voorschrijven. Sinds kort krijgen ze op regelmatige basis feedback van de overheid over hun voorschrijfgedrag, om hen nog beter bewust te maken van hun voorschrijfgedrag en om hen te ondersteunen bij het prijsbewust voorschrijven, in het belang van hun patiënten.

Vanaf 1 januari 2019 zullen ook artsen in ziekenhuizen aangezet om vaker ‘goedkoopst’ voor te schrijven. 

Lagere factuur

Begin dit jaar is met de maatregel rond ceiling prices ook een nieuw concurrentiemechanisme in werking getreden dat de prijs van de geneesmiddelen sneller doet dalen. Twee jaar nadat een patent verlopen is wordt de terugbetaling beperkt tot die geneesmiddelen die zich in de vork van de goedkoopste 5 procent bevinden. Producenten worden hierdoor aangezet om de prijs van hun geneesmiddelen te drukken. Elk jaar komt hierdoor 38 miljoen euro vrij om te investeren in innovatie voor de patiënt. Dit nieuwe concurrentiemechanisme maatregel maakt deel uit van het Toekomstpact voor de patiënt met de farmaceutische industrie.

Deze maatregel komt bovenop de patent cliff die minister De Block invoerde begin 2016. De patent cliff houdt in dat de van zodra het patent van een geneesmiddel vervalt, de prijs ineens sterk daalt in plaats van via kleine prijsdalingen, zoals voordien het geval was. Op 1 januari 2016 zorgde deze maatregel voor een zeer sterke prijsdaling van maar liefst 1.300 geneesmiddelen. De geneesmiddelenfactuur voor de patiënt is daardoor met 11 miljoen euro per jaar verminderd, een effect dat ook vandaag nog voelbaar is aangezien de prijs van deze medicijnen structureel gedaald is.

Duurzame zorg

“Patiënten hebben recht op de beste kwaliteit van zorg, maar tezelfdertijd moeten we toezien op de duurzaamheid zodat we die zorg ook morgen nog kunnen terugbetalen”, besluit minister De Block. “Daarom heb ik de voorbije jaren verschillende maatregelen genomen, om de prijs van geneesmiddelen sneller te doen dalen én om artsen zo prijsbewust mogelijk te laten voorschrijven. En die inspanningen werpen steeds meer hun vruchten af.”