Afschaffing correctie-coëfficiënt: verhoogde pensioenopbouw voor zelfstandigen vanaf 2021

Een zelfstandige arts stelde ons onlangs een vraag m.b.t. de afschaffing van het correctie-coëfficiënt.

De arts veronderstelde dat voor alle pensioenen, ingegaan vanaf januari 2021, het correctie-coëfficiënt niet meer wordt toegepast, waardoor het pensioen per maand tot 40% zou kunnen toenemen. Enige toelichting was nodig.

We legden deze vraag daarom voor aan het sociaal verzekeringsfonds en onze partner, Liantis:

"U stelt een terechte vraag.
Helaas zou een pensioenuitstel naar 1 januari 2021 geen verhoging van het pensioenbedrag tot gevolg hebben gehad, in de zin dat het correctie-coëfficiënt dan nog van toepassing was. De reden hiervoor is dat de nieuwe regelgeving – die thans nog in ontwikkeling is – gekoppeld is aan een dubbele toepassingsvoorwaarde. De nieuwe berekeningswijze geldt voor de pensioenvormende jaren vanaf 2021.
Bovendien heeft ze maar uitwerking voor zover het rustpensioen ten vroegste ingaat vanaf 1 januari 2022 of later.
Zelfs in geval van pensioenopname op 1 januari 2022, is de weerslag op het pensioenbedrag beperkt. In dat scenario zou slechts één loopbaanjaar (2021) aanleiding geven tot een verhoogde pensioenvorming."

 

---

BIJKOMENDE TOELICHTING

Naar aanleiding van deze casus geeft Liangis graag enige toelichting bij de nieuwe berekeningswijze.

Het rustpensioen voor werknemers en zelfstandigen wordt berekend op basis van je inkomen. Hierbij geldt - tot op zekere hoogte - het principe: hoe hoger het inkomen, hoe hoger de pensioenopbouw. Echter kent de berekening van het rustpensioen voor werknemers en zelfstandigen een ongelijke behandeling. Tot voor kort werd het pensioen als zelfstandige op een lager inkomen berekend dan het pensioen als werknemer. Zo kwam slechts 69% van het jaarinkomen als zelfstandige in aanmerking terwijl het loon van een werknemer voor 100% meetelde. Deze vermindering wordt ook de correctie-coëfficiënt genoemd. Het argument voor deze ongelijke berekening was dat er voor werknemers meer pensioenbijdragen worden gestort (via werkgevers- én werknemersbijdragen) dan voor zelfstandigen. Echter door verloop van tijd en wijzigingen in de sociale realiteit, is dit onderscheid in opbouw niet meer te rechtvaardigen.

Het recente wetsontwerp dat op datum van 3 juni 2021 werd aangenomen, beoogt vanaf 2021 een gelijkschakeling in de pensioenopbouw tussen werknemers en zelfstandigen.
Let wel! De publicatie in het Belgische Staatsblad moet nog volgen. 

In dit kader is het belangrijk te weten dat het wettelijk pensioen per jaar wordt berekend op grond van je netto belastbaar inkomen als zelfstandige. In die zin draagt elk pensioenvormend jaar bij tot je uiteindelijke pensioenbedrag. Concreet kan je stellen dat één jaar pensioenopbouw als zelfstandige met een pensioenloopbaan van 40 jaar, meetelt voor 1/40ste van het totale pensioenbedrag.

Wie geniet van de verhoogde pensioenopbouw ?

De nieuwe regeling kent een dubbele voorwaarde. Ze is van toepassing op de pensioenvormende jaren vanaf 1 januari 2021 én op voorwaarde dat het rustpensioen ten vroegste ingaat vanaf 1 januari 2022. Dit vraagt wat uitleg.

1. De verhoogde berekening geldt in eerste instantie voor de pensioenopbouw vanaf 1 januari 2021.
   Het zelfstandig inkomen vanaf 2021 en later zal dus aanleiding geven tot verhoogde pensioenopbouw. De jaren tot en met 2020 kennen daarentegen nog de oude regeling (met correctie-coëfficiënt).
2. Verder heeft de nieuwe regeling uitwerking voor de rustpensioenen die ten vroegste ingaan op 1 januari 2022.
   Deze tweede voorwaarde betreft de ingangsdatum van het pensioen. Al wie op 1 januari 2022 of later op pensioen gaat, zal van deze verhoogde opbouw genieten. Gaat het rustpensioen vroeger in, is de oude berekening sowieso van toepassing.

Besluit

Gelet op de dubbele voorwaarde, zal het rustpensioen van een arts die op 1 december 2021 of vroeger op pensioen gaat, volgens de oude regeling (met correctie-coëfficiënt) berekend worden. Verder kan je besluiten dat de impact van de nieuwe berekeningswijze eerder beperkt is voor wie zich reeds op het einde van zijn of haar pensioenloopbaan bevindt. Zo wordt de nieuwe regeling voor één pensioenjaar (zijnde 2021) toegepast, bij pensioenopname op 1 januari 2022. Daarentegen zal deze maatregel zijn volle effect hebben voor wie thans aan het begin van zijn of haar professionele loopbaan staat. 

Aldus Liantis.