Merendeel van mensen met hoog risico op ernstige reactie op een coronavaccin kan toch in ziekenhuis worden gevaccineerd

Deze mensen kunnen via hun huisarts doorverwezen worden naar één van de 21 officiële referentieartsen, die eerst zullen nagaan of vaccinatie in het ziekenhuis mogelijk is. Indien dit niet kan, kunnen zij sinds september een attest uitschrijven, waarmee de persoon een onbeperkt aantal PCR-of sneltesten terugbetaald krijgt. Op 2 maanden tijd, hebben zij nog maar enkele tientallen attesten uitgeschreven.

Meestal kan een oplossing worden gevonden om toch te vaccineren, eventueel in het ziekenhuis. Sinds kort kunnen de referentieartsen ook een attest afleveren aan mensen die een ernstige bijwerking hadden na één vaccinatie, en bij wie een volgende coronavaccinatie niet mogelijk is. Met dat attest kunnen deze mensen een vaccinatiecertificaat verkrijgen, dat enkel in België geldig is.

Ernstige allergie of bijwerkingen na coronavaccinatie zijn uitzonderlijk

Iemand die zich al heeft laten vaccineren tegen bv griep of kinderziekten heeft geen enkele medische reden om zich niet te laten vaccineren tegen COVID-19. Het risico op een ernstige reactie na vaccinatie is immers vele malen kleiner dan het risico op ernstige complicaties bij een besmetting met COVID-19. Dit geldt zeker voor mensen met een hoger risico op ernstige COVID-19: o.a. 65plussers, kankerpatiënten, transplantatiepatiënten en mensen met auto-immuunziekten zoals multiple sclerose, ziekte van Crohn en lupus.

Een recent rapport van Sciensano toonde onlangs nog aan dat alleen al in België dankzij de vaccins ongeveer 30.000 ziekenhuisopnames werden voorkomen, en zonder de hoge vaccinatiegraad zouden veel meer mensen in deze 4e golf ernstige COVID-19 ontwikkelen.

In zeer uitzonderlijke gevallen kan iemand zich echter niet laten vaccineren tegen COVID- 19, wegens een hoog risico op ernstige allergische reacties op het vaccin of omdat er na het 1e coronavaccin een ernstige complicatie optrad.

Om te kunnen reizen en deel te nemen aan culturele evenementen en het maatschappelijk leven, hebben deze personen echter een Covid Safe Ticket (CST) nodig. Voor hen werd een specifieke aanpak voorzien.

1. Personen met een risico op ernstige allergische reactie die nog geen coronavaccin kregen

Voor hen wordt sinds september een onbeperkte terugbetaling van PCR-testen en snelle antigeentesten voorzien, zodat zij een testcertificaat kunnen verkrijgen. De terugbetalingen gelden voor een periode van 1 jaar, en zijn automatisch verlengbaar.

Het aantal ernstige allergische reacties op een coronavaccin is echter zeer zeldzaam, net zoals bij de andere vaccinaties. Het louter hebben van een allergie wijst niet noodzakelijk op een verhoogd risico. Alleen bij allergie voor polyethyleenglycol (PEG), polysorbaat of andere bestanddelen van de coronavaccins, wordt best de huisarts geraadpleegd. Deze kan doorverwijzen naar één van de officiële 21 referentieartsen, met een expertise in allergologie (link). Enkel deze artsen, en dus geen andere arts-specialisten of huisartsen, kunnen een attest uitschrijven waarmee het ziekenfonds onbeperkt PCR -of sneltesten kan terugbetalen.

De afgelopen 2 maanden werden de referentieartsen overspoeld door aanvragen voor deze attesten. Toch hebben zij tot nu toe nog maar een beperkt aantal attesten moeten uitschrijven. Ter illustratie: UZA schreef er 2 uit, St Luc (UCL, Brussel) nog geen enkel. Meestal kan namelijk een oplossing worden gevonden om toch te vaccineren in het ziekenhuis: er wordt dan een ander coronavaccin
gebruikt, zonder het bestanddeel waartegen de persoon allergisch is, of een vaccin wordt onder medisch toezicht toegediend. In bepaalde gevallen wordt het vaccin in kleinere doses, over een tijdsduur van 2 tot 3u toegediend (desensibilisatie).

Iemand die na vaccinatie enkel een milde reactie of bijwerking had, zoals lokale zwelling, hoofdpijn of koorts, moet geen referentiearts raadplegen. Men kan dan gewoon zijn volgende vaccin gaan halen. Sommige mensen krijgen na hun vaccinatie huiduitslag die op een allergische reactie lijkt, bijvoorbeeld netelroos. Als de klachten enkele uren na vaccinatie optreden en meerdere dagen duren, is er geen probleem voor verdere vaccinatie. Het maakt deel uit van de immuunrespons en wijst niet op allergie. Het is dan niet nodig om een referentiearts te raadplegen.

2. Mensen met een ernstige bijwerking na hun eerste coronavaccinatie

Ernstige bijwerkingen na coronavaccinatie, zoals myocarditis, voorbijgaande aangezichtsverlamming, capillairleksyndroom, Guillain-Barré-syndroom komen zeer weinig voor. Het risico ligt veel lager dan bij een besmetting met COVID-19. Bovendien is dit risico meestal onmogelijk te voorspellen op basis van iemands medische geschiedenis.

Toch zijn er personen die een zeer ernstige bijwerking hadden (met eventueel hospitalisatie) na een eerste vaccinatie. Zij kunnen ook via hun huisarts naar een referentiearts worden doorverwezen. De arts kan dan overwegen om voor de volgende vaccinatie een ander vaccin te gebruiken. Als dat niet mogelijk is kunnen zij sinds kort een attest uitschrijven, waarmee toch een vaccinatie-CST kan worden verkregen. Dit CST is wel enkel van toepassing op het Belgisch grondgebied.